Τα χρηματιστηριακά κραχ στοιχειώνουν τους επενδυτές για δεκαετίες

Του Barry Ritholtz

Πριν από 53 χρόνια ακριβώς, η Wall Street είχε μια από τις χειρότερες συνεδριάσεις στην ιστορία της. Όπως ανέφερε τότε η Wall Street Journal, «ο Dow Jones υποχώρησε 5,7% χάνοντας 34,95 μονάδες, στη δεύτερη μεγαλύτερη πτώση σε όρους μονάδων που έχει καταγραφεί». Συνέβη στο πλαίσιο μια ευρύτερης πτωτική τάσης που κάποιοι αποκάλεσαν «Η πτώση Κένεντι του 1962» (Kennedy Slide of 1962).

Παρά το γεγονός ότι οι μετοχές διέγραφαν ανοδική τροχιά για περισσότερα από 15 χρόνια στο μεταπολεμικό ράλι, πολλοί επενδυτές ήταν νευρικοί εκείνη τη χρονιά. Όπως ανέφερε το περιοδικό LIFE, η ψυχολογία πίσω από την πτώση του 1962 είχε ακόμη ρίζες στο κραχ του 1929:

Οι πάγοι στα ύψη της χρηματιστηριακής έκρηξης άρχισαν ξαφνικά να λιώνουν με ένα αποσταθεροποιητικό selloff. Ολοένα περισσότερες μετοχές έμπαιναν για πώληση, με ολοένα λιγότερους διεκδικητές στη ζητούμενη τιμή. Τότε ξαφνικά, το μεσημέρι της Δευτέρας της 28ης Μαΐου, το sell-off εξελίχθηκε σε χιονοστιβάδα. Σε μια ημέρα φρενίτιδας για τις χρηματιστηριακές εταιρίες και τα χρηματιστήρια των ΗΠΑ, οι τιμές των μετοχών γνώρισαν την πιο απότομη πτώση τους από το 1929. Οι μνήμες του Μεγάλου Κραχ και της επακόλουθης ύφεσης έχει στοιχειώσει το υποσυνείδητο της Αμερικής. Θα ξαναζήσει άραγε τώρα, τόσα χρόνια μετά, τον ίδιο εφιάλτη;

Είναι περίεργο να συνδέεις το φαινόμενο της  επίδρασης της πρόσφατης μνήμης με  γεγονότα που συνέβησαν 33 χρόνια πριν, αλλά αυτό ακριβώς συνέβη. Ο τεράστιος αντίκτυπος του 1929 και της Μεγάλης Ύφεσης είχε υπερμεγέθεις και μακροχρόνιες επιπτώσεις που στοίχειωναν τους επενδυτές πολλές δεκαετίες αργότερα. Παραμόνευαν ακόμη και όταν τα υψηλά του 1929 ξεπεράστηκαν το 1954. Η διαταραχή μετατραυματικού στρες είναι η τάση να παθαίνεις εμμονή με πράγματα που συνέβησαν στο παρελθόν και να τα προβλέπεις ως το πιθανότερο αποτέλεσμα στο μέλλον.

Η φράση του Warren Buffett ότι «Στον κόσμο των επιχειρήσεων, ο καθρέφτης που σου δίνει εικόνα πίσω είναι πάντα πιο καθαρός από το παρμπρίζ» βρίσκει ακόμη μεγαλύτερη εφαρμογή στις επενδύσεις. Αντίστοιχα έρχεται στο μυαλό η παροιμία πως «Κάθε στρατηγός μπαίνει να πολεμήσει στην τελευταία μάχη».

Φυσικά δεν είναι όλες οι κρίσεις ίσες κι όμοιες, ούτε παρατηρούνται οι ίδιες αντιδράσεις. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, φαινόταν να υπάρχει μια πολύ πρακτική προσέγγιση των κερδών της χρηματιστηριακής αγοράς. Αρκετά χρόνια αργότερα, όταν ο τεχνολογικός κλάδος κατέρρευσε με τη φούσκα των dot-com, υπήρξε ένας συλλογικός σχεδόν αναστεναγμός ανακούφισης. Μην με παρεξηγήσετε, χάθηκαν τρισεκατομμύρια δολάρια και συνετρίβησαν πολλοί κερδοσκόποι. Αλλά ο Nasdaq 100 είχε καταγράψει απόδοση 85% το 1998 και 102% το 1999 και εμφάνιζε λόγο τιμών προς κέρδη άνω του 100. Δεν πέσαμε από τα σύννεφα όταν η φούσκα έσκασε. Κανείς δεν ήξερε πότε ακριβώς θα γινόταν η έκρηξη, αλλά δεν φάνηκε να προκαλεί και τόσο μεγάλη έκπληξη όταν τελικά συνέβη.

Συγκρίνετε αυτό με τη χρονιά πριν την κατάρρευση του 2008-09: πολύ δύσκολα μπορούσες να βρεις κάποιον που θα μιλούσε ευχαρίστως για τα παράγωγα, τα στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου ή την καταρρέουσα αγορά ακινήτων. Αυτό ήταν πράγματι έκπληξη. Ακόμα κι αν υπάρχουν πολλοί τώρα που ισχυρίζονται ότι το είχαν προβλέψει, στην πραγματικότητα ελάχιστοι άνθρωποι ήταν πολύ αρνητικοί στα τέλη του 2007.

Αυτό μου το θύμισε ο Peter Boockvar, επικεφαλής αναλυτής αγοράς της Lindsey Group, σε ένα δείπνο την Τρίτη. Ήταν ένας από τους δώδεκα παρευρισκόμενους, οι οποίοι, ο ένας μετά τον άλλον, μιλούσαν σαν να είναι ειδικοί για την κατάσταση της οικονομίας, το χρηματιστήριο ή την Federal Reserve. Ο Boockvar μου θύμισε πόσο είχαμε εκπλαγεί μετά από μια τηλεοπτική εμφάνιση για την άκρατη αισιοδοξία των επενδυτών εκείνη την εποχή. Υπήρχαν πολύ λίγοι απαισιόδοξοι το 2007. Όχι σαν σήμερα, που υπάρχουν κάθε είδους απαισιόδοξοι, από αυτούς που ποντάρουν στην πτώση του χρυσού ή περιμένουν το τέλος του κόσμου έως τους πολέμιους της Fed και τους θιασώτες του λεγόμενου «Οιωνού Hindeburg».

Ως εκ τούτου, οι ψυχολογικοί παραλληλισμοί που βλέπω τώρα συνδέονται με το 1962 και τη συλλογική μνήμη της συντριβής του 1929 παρά με το 2007 και την κληρονομιά της φούσκας των dot-com. Υπάρχει μια βαθιά απροθυμία σήμερα να πειστούμε πως η ύφεση έχει λήξει. Να αναγνωρίσουμε ότι ο πληθωρισμός δεν φαίνεται πουθενά στον ορίζοντα. Να παραδεχτούμε ότι το ράλι της αγοράς είναι κάτι περισσότερο από το αποτέλεσμα των ενεργειών της Fed.

Όπως σημείωσε ο Jason Zweig, το κραχ του 1962, είναι μια υπενθύμιση ότι "Οι αγορές είναι πάντα ανάστατες και το ηθικό των επενδυτών ήταν ανέκαθεν εύθραυστο». Έτσι είναι και σήμερα.


πηγή  :  www.capital.gr

Γίνε κι εσύ συνδρομητής του betman-viptips.eu για να μπορείς να λαμβάνεις κερδοφόρες προβλέψεις σε ασιατικού τύπου πονταρίσματα. Με 1000 € αρχικό κεφάλαιο αγγίξαμε τα 200.000 € σε μόλις 14 μήνες !!!

The ultimate soccer betting system !! We managed to increase our initial capital from 1000 € to 197.401,49 € in just 14 months!!! All these happened because we ensured a success rate of 53,31% on an average odd of 2,17 !!! 

Subscribe now to betman-viptips.eu !!!