Η αξία του ΟΠΑΠ και άλλοι... ελληνικοί μύθοι

Όσο πλησιάζει η ώρα της πώλησης της πιο κερδοφόρου ελληνικής επιχείρησης, εντείνονται οι διεργασίες στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο της δημοσιότητας. 'Έχοντας μπει στην τελική ευθεία της πρώτης ουσιαστικής αποκρατικοποίησης, αυξάνονται καθημερινά οι «πιέσεις» προς κάθε κατεύθυνση, αφού τα συμφέροντα δεν κινούνται γραμμικά και οι ενδιαφερόμενοι δεν περιορίζονται μόνο στους επτά επίσημους διεκδικητές που έχουν υποβάλει γράμμα ενδιαφέροντος στο ΤΑΙΠΕΔ.

Όμως, τα ψέματα τελειώνουν με την οριστικοποίηση των σχημάτων, τον προσεχή Ιανουάριο. Όσοι πραγματικά έχουν ισχυρούς λόγους -και την ανάλογη χρηματοδότηση θα μείνουν μέχρι τέλους και θα υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές στην τελική φάση στις αρχές Μαρτίου. Οι μη γνωρίζοντες θεωρούν ότι η τιμή έχει πέσει τεχνηέντως κοντά στα ιστορικά χαμηλά της, προκειμένου το τίμημα από την πώληση του 33% να μείνει σε επίπεδο όπου μπορεί να βρεθεί το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης.

Οι ημιμαθείς γνωρίζοντες θεωρούν ότι το κράτος θα βγει χαμένο από την πώληση. Τέλος, οι γνωρίζοντες εκτιμούν ότι η πώληση δεν θα πραγματοποιηθεί λόγω των δυο προηγουμένων κατηγοριών. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή:

Τα πολυετή χαμηλά

Η αξία του ΟΠΑΠ οδηγήθηκε σε μεγάλη συρρίκνωση, λόγω της επιβολής του φόρου επί των μικτών κερδών και της συστηματικής πώλησης κυρίως μεγάλων ξένων θεσμικών επενδυτών, οι οποίοι «διαισθάνθηκαν» έγκαιρα το γεγονός αυτό.
 
Την ίδια στιγμή, το ασφάλιστρο κινδύνου της χώρας και η μεγάλη έκθεση (96%) του οργανισμού στην ελληνική αγορά δημιουργούσαν σοβαρές ανησυχίες έως και τη δεύτερη προεκλογική περίοδο ως προς τις συνέπειες που θα μπορούσε να υποστεί σε ένα ενδεχόμενο «ελληνικό δημοσιονομικό ατύχημα».

Έτσι, ο ΟΠΑΠ, παρά το γεγονός της μη ύπαρξης δανεισμού στον ισολογισμό του ΟΠΑΠ. Μια πολύ συντηρητική και πρόχειρη «σούμα» βγάζει για το Δημόσιο δυνητικό όφελος 10 δισ. ευρώ, όσο ο ΟΠΑΠ θα έχει το μονοπώλιο μέχρι το 2030. όποιος κι αν είναι ο αγοραστής.
(ακόμα και σήμερα έχει θετική διαφορά με το ταμείο του), βρέθηκε να τιμολογείται με υποκειμενικά discount, τα οποία σχετίζονταν με την εκάστοτε εταιρεία (οίκο) και τον αναλυτή που κάλυπτε την εταιρεία. Ανάλογα με τον δείκτη που επιλέγεται (Ρ/Ε, EV/ EBITDA), η απόκλιση της αξίας του ΟΠΑΠ μπορεί να είναι από 20% έως και 100% σε σχέση με αντίστοιχες εταιρείες στο εξωτερικό.

Το κράτος θα βγει χαμένο από την πώληση

Η επιβολή του φόρου στα μικτά κέρδη εξασφαλίζει, στη χειρότερη περίπτωση, 300 εκατ. ευρώ έσοδο «βρέχει-χιονίσει» στο ελληνικό κράτος. Μάλιστα, αν το online στοίχημα καταφέρει να περιορίσει στο 50% την εγχώρια αγορά παράνομου στοιχήματος και τα VLTs έχουν μέσο ημερήσιο έσοδο κοντά στα 90 ευρώ ανά μηχάνημα, το άμεσο όφελος του κράτους «εκτοξεύεται» στα 500 εκατ. ευρώ από το 2014, το οποίο θα καταβάλλεται σε τριμηνιαίες εκκαθαρίσεις.
Το κράτος, ακόμα, θα φορολογεί από το 2013 με 10% τα κέρδη των παικτών, ανεξαρτήτως κλίμακας, γεγονός το οποίο μπορεί να σημαίνει τουλάχιστον άλλα 200 εκατ.
ευρώ.

Όμως, τα έσοδα του κράτους δεν σταματούν εδώ

Πέρα από τον εταιρικό φόρο (26%), καθώς και τον φόρο των μερισμότων (10%), για κάθε χρήση που ο ΟΠΑΠ θα είναι κερδοφόρος και θα δίνει μέρισμα το κράτος επωφελείται και από το εισόδημα που κατανέμεται στους πράκτορες (8% επί του τζίρου), αλλά και από τις χορηγίες (2011: 120 εκατ. ευρώ). Μια πολύ συντηρητική και πρόχειρη «σούμα» βγάζει δυνητικό όφελος 10 δισ. ευρώ όσο ο ΟΠΑΠ θα έχει το μονοπώλιο, μέχρι το 2030, όποιος και αν είναι ο αγοραστής. Σε αυτό το ποσό δεν περιλαμβάνονται τα χρήματα που έχει ήδη προπληρώσει ο ΟΠΑΠ για να εξασφαλίσει το μονοπώλιο των επίγειων παιχνιδιών, των VLTs αλλά και των λαχείων, τα οποία ανέρχονται σε 1,12 δια. ευρώ.


Ο πολύ κερδισμένος νέος μέτοχος

Ο ιδιώτης που θα αγοράσει τον ΟΠΑΠ θα καταβάλει 500-600 εκατ. ευρώ σε  αγοραίες τιμές και θα έχει πολύ μικρότερες αποδόσεις από το κράτος, το οποίο θα έχει μηδενικό ρίσκο και εξασφαλισμένα τα ετήσια έσοδα -και με το παραπάνω των χρήσεων που είχε τη διεύθυνση της εταιρείας.

Οι εναλλακτικές που θα έχει ο ιδιώτης για να βελτιώσει την απόδοση του οργανισμού θα αφορούν τον περιορισμό του κόστους σε λειτουργικό επίπεδο, αλλά και τη μείωση των λιγότερο ανταποδοτικών χορηγιών, ενώ θα εξαρτώνται σε μεγάλο -αν όχι αποκλειστικό- βαθμό από την κατασταλτική αποτελεσματικότητα των Αρχών για την πάταξη των παράνομων πρακτορείων.

Επίσης, ο ιδιώτης δεν είναι καθόλου βέβαιο αν θα εξασφαλίζεται με ειδικές ρήτρες έναντι κάποιας αιφνίδιας αλλαγής της νομοθεσίας στο θέμα του μονοπωλίου, που θα προέρχεται από κάποια προσφυγή είτε εντός είτε εκτός συνόρων.

Ο διαγωνισμός (δεν) θα γίνει

Όλος ο θόρυβος των τελευταίων ημερών γίνεται... για να μη γίνει ο διαγωνισμός. Ας πάρουμε για παράδειγμα το γράμμα της Fernbank Partners προς το υπουργείο Οικονομικών.
Το γράμμα πράγματι υπάρχει, ωστόσο η ημερομηνία σύνταξης ήταν η 30ή Δεκεμβρίου του 2010, δηλαδή πολύ πριν αποφασιστεί η επιβολή του φόρου (30%) επί των μικτών κερδών του ΟΠΑΠ. 

Μεταξύ άλλων, το επενδυτικό κεφάλαιο είχε αναφέρει ότι δυνητικά η αξία του ΟΠΑΠ θα μπορούσε να φτάσει τα 47 δισ. ευρώ, εφόσον εξασφαλιστεί το μονοπώλιο, μια χρηματιστηριακή αποτίμηση που ουδέποτε προσεγγίστηκε, όχι μόνο από τον ΟΠΑΠ, αλλά και από καμία εταιρεία τυχερών παιχνιδιών στον κόσμο.

Η επίκληση αυτής της επιστολής, εκτός του ότι δεν συνοδεύεται από κάποια στοιχειώδη μελέτη που θα τεκμηρίωνε το επιχείρημα, καταφέρνει να δημιουργεί εντυπώσεις και να οδηγεί στη λογική ιού «δεν συμφέρει υπό τις παρούσες συνθήκες να πραγματοποιηθεί η πώληση».

Εφόσον η τιμή των 600 εκατ. ευρώ για το 33%, όμως, είναι «κελεπούρι» και αποτιμάται με discount 95% από την υποθετική αποτίμηση της 30ής Δεκεμβρίου του 2010, ιδού η Ρόδος: Τα σχήματα διεκδίκησης παραμένουν ακόμη υπό διαμόρφωση και οι μέτοχοι της Fernbank μπορούν να συμμετάσχουν με μεγάλη άνεση στη διεκδίκηση της εταιρείας. Και κάτι τελευταίο: Αν δεν γίνει ο διαγωνισμός φέτος, η κυβέρνηση θα πρέπει την 1 η Απριλίου να βρει τα αντίστοιχα ισοδύναμα μέτρα σε έσοδα από φόρους ή από περικοπές δαπανών. Δεδομένης της πολύ συμπιεσμένης κατάστασης που επικρατεί στον Προϋπολογισμό και της ύφεσης που αναμένεται το 2013,600 εκατ. ευρώ νέα έσοδα είναι μια άσκηση με λύση στη ζώνη των φανταστικών αριθμών.

Η διαδικασία πώλησης

Αν στην τελική φάση το κράτος θα ήθελε να μεγιστοποιήσει το χρηματικό όφελος, δεν έχει παρά να υιοθετήσει τη διαδικασία που εφαρμόστηκε για την πώληση του εύρους συχνοτήτων κατά το άνοιγμα της αγοράς της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα. Ή να κάνει αυτό που πολύ αποτελεσματικά εφαρμόζεται σε άλλες χώρες: Όσα σχήματα περάσουν στην τελική φάση υποβάλλουν τις προτάσεις για το τίμημα σε ανοιχτή διαδικασία για όλους τους υποψηφίους, η οποία μεταδίδεται ζωντανά μέσω Διαδικτύου, και, αφού ανακοινωθεί η χειρότερη και η καλύτερη προσφορά (χωρίς το όνομα αυτού που τις υποβάλλει), δίδεται χρόνος για όσες εταιρείες επιθυμούν να βελτιώσουν την προσφορά. Το πλεονέκτημα αυτής της διαδικασίας είναι η μέγιστη δυνατή διαφάνεια του αποτελέσματος, καθώς και η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών πλειοδοσίας σε όλους τους ενδιαφερομένους.

Τέλος, όσοι ισχυρίζονται ότι το τίμημα δεν θα πρέπει να είναι μικρότερο από 5 φορές τα καθαρά κέρδη, θα πρέπει να διευκρινίζουν ποιας χρονιάς: Αν είναι του 2011 (537 εκατ. ευρώ), του 2012 (490 εκατ. ευρώ), του 2013 (175 εκατ. ευρώ), του 2014 (265 εκατ. ευρώ) ή του 2015 (340 εκατ. ευρώ). Οι αποκλίσεις είναι σημαντικές και οφείλονται στην εφαρμογή του νέου φόρου αλλά και στο ξεκίνημα των νέων παιχνιδιών. Ο ΟΠΑΠ δεν είναι απλώς μια αποκρατικοποίηση με πολύ υψηλή αξία. Είναι ο «πιλότος» μιας σειράς πολύ σημαντικών αποκρατικοποιήσεων, που θα δώσουν στίγμα στο εξωτερικό, προσελκύοντας την επόμενη ομάδα ενδιαφερομένων για την Εταιρεία Ύδρευσης  Θεσσαλονίκης, τη ΔΕΠΑ, τα ΕΑΤΑ, τον ΟΔΙΕ και άλλες κρατικές εταιρείες των οποίων η πώληση έχει προγραμματιστεί για το 2013.
 
Αν η διαδικασία αυτή ξεκινήσει στραβά, το καλάθι των προσδοκιών θα μείνει στις προσδοκίες. Και το χρηματιστήριο θα υποστεί άλλη μία μεγάλη ήττα, ψάχνοντας καινούργιο περιεχόμενο, αφού, μετά την εγκατάλειψη των τραπεζών, οι αποκρατικοποιήσεις φαίνεται να αποτελούν το επόμενο μεγάλο στοίχημα της αγοράς.

πηγή  :  www.praktores.eu